Κινητικές διαταραχές ύπνου

1. Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών ΣΑΠ (Restless Leg Syndrome)
2. Διαταραχή περιοδικής κίνησης ποδιών  (Periodic Limb Movement)
3. Κράμπες ποδιών σχετιζόμενες με ύπνο
4. Βρουξισμός στον ύπνο
5. Διαταραχή  ρυθμικών κινήσεων σχετιζόμενων με ύπνο
6. Καλοήθεις μυοκλονίες στον ύπνο βρεφικής ηλικίας
7. Κινητική διαταραχή στον ύπνο, οφειλόμενη σε ιατρικό πρόβλημα
8. Κινητική διαταραχή στον ύπνο, οφειλόμενη σε λήψη φαρμάκου ή ουσιών
9. Κινητική διαταραχή στον ύπνο αδιευκρίνιστη
10. Μεμονωμένα συμπτώματα/ φυσιολογικές παραλλαγές (μυοκλονίες, υπναγωγικός τρόμος ποδιών, τινάγματα στον ύπνο )

Χαρακτηρίζονται από

        - απλές επαναλαμβανόμενες στερεοτυπικές κινήσεις

        - συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου

        - διαταραχή νυχτερινού ύπνου ή ημερήσια υπνηλία/ κόπωση

Σύνδρομο  Ανήσυχων Άκρων(RLS)

Πρόκειται για μια  διαταραχή  κίνησης των άκρων που συχνά σχετίζεται με διαταραχές  ύπνου. Οι ασθενείς με RLS μπορεί να αναφέρουν μια σχεδόν ακαταμάχητη ώθηση να κινούν τα πόδια, που δεν είναι επώδυνη αλλά είναι σαφώς ενοχλητική. Το RLS μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική σωματική και συναισθηματική αναπηρία.

Διαγνωστικά κριτήρια

Για να τεθεί η διάγνωση πρέπει να πληρούνται τα κριτήρια Α-Γ

Α. Έντονη επιθυμία για κίνηση των ποδιών, που συνήθως συνοδεύεται από άβολη

     και δυσάρεστη αίσθηση στα πόδια. Τα συμπτώματα πρέπει να:

1. αρχίζουν ή επιδεινώνονται σε περιόδους ανάπαυσης ή αδράνειας όπως ύπτια θέση ή καθιστή

2. ανακουφίζονται μερικώς ή ολικώς με κίνηση (π.χ περπάτημα, διατάσεις) και διαρκεί τουλάχιστον όσο διαρκεί η δραστηριότητα

3. συμβαίνουν αποκλειστικά ή κυρίως το βράδυ ή την νύχτα παρά την ημέρα

Β. Τα παραπάνω συμπτώματα δεν αποδίδονται σε άλλη ιατρική διαταραχή ή συμπεριφορική κατάσταση (π.χ κράμπες, μυαλγία, οίδημα ποδιών, φλεβική στάση, αρθρίτις, νευρική κίνηση άκρου πόδα)

Γ.  Τα συμπτώματα ΣΑΠ προκαλούν ανησυχία, θλίψη, διαταραχή ύπνου ή βλάβες σε ψυχικό, σωματικό, κοινωνικό, επαγγελματικό, μαθησιακό επίπεδο, ή άλλους σημαντικούς τομείς λειτουργικότητας

Περίπου το 85% των ασθενών με RLS έχουν περιοδικές κινήσεις και κατά την διάρκεια του  ύπνου, που συνήθως περιλαμβάνουν τα πόδια (περιοδικές κινήσεις των ποδιών του ύπνου [PLMS]). Το PLMS χαρακτηρίζεται από ακούσια, ισχυρή κάμψη του ποδιού που διαρκεί 0,5-5 δευτερόλεπτα και εμφανίζεται κάθε 20-40 δευτερόλεπτα καθ 'όλη τη διάρκεια του ύπνου.

Άλλα χαρακτηριστικά που σχετίζονται συνήθως με το RLS αλλά δεν απαιτούνται για τη διάγνωση περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

1.     Διαταραχές ύπνου

2.     Κούραση κατά τη διάρκεια της ημέρας

3.     Ακούσιες, επαναλαμβανόμενες, περιοδικές, κινήσεις των άκρων: είτε κατά τη διάρκεια του ύπνου είτε κατά τη διάρκεια της εγρήγορσης και κατά την ανάπαυση

4.     Όλοι οι ασθενείς με συμπτώματα RLS πρέπει να ελέγχονται για έλλειψη σιδήρου/φερριτινης

5.     Το RLS μπορεί να είναι πρωτογενές ή δευτερεύον. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το RLS είναι μια πρωτοπαθή, ιδιοπαθή διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ). Μια τέτοια ιδιοπαθή νόσος μπορεί να είναι οικογενειακή στο 25-75% των περιπτώσεων. Στις οικογενειακές περιπτώσεις, το RLS φαίνεται να ακολουθεί ένα μοτίβο αυτοσωμικής κυρίαρχης ή υπολειπόμενης κληρονομιάς.

6.     Το δευτερογενές RLS μπορεί να αναπτυχθεί ως αποτέλεσμα ορισμένων καταστάσεων ή παραγόντων, ιδιαίτερα της έλλειψης σιδήρου και της περιφερικής νευροπάθειας. Λόγω της επικράτησης αυτών των καταστάσεων στο γενικό πληθυσμό, η σχέση τους με το RLS πρέπει να ερμηνεύεται με προσοχή.

7.     Η εγκυμοσύνη είναι ένας άλλος αιτιολογικός παράγοντας στο RLS, ο οποίος εκτιμάται ότι επηρεάζει το 25-40% των εγκύων γυναικών. Το σύνδρομο υποχωρεί συνήθως μέσα σε λίγες εβδομάδες μετά τον τοκετό. Ωστόσο, σε μια μακροχρόνια μελέτη παρακολούθησης, οι γυναίκες που ανέπτυξαν RLS κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είχαν 4 φορές αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιας RLS σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν είχαν RLS όταν ήταν έγκυες.

8.     Το RLS εμφανίζεται επίσης σε ποσοστό 25-50% των ασθενών που έχουν νεφρική νόσο τελικού σταδίου. Αυτοί οι ασθενείς θεωρούν ότι τα συμπτώματά τους είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά κατά την αιμοκάθαρση

Διαταραχή περιοδικής κίνησης ποδιών  (Periodic Limb Movement)

Η διαταραχή της περιοδικής κίνησης των άκρων (PLMD) χαρακτηρίζεται από περιοδικά επεισόδια επαναλαμβανόμενων κινήσεων των άκρων κατά τη διάρκεια του ύπνου, τα οποία συμβαίνουν συχνότερα στα κάτω άκρα. Αυτές οι κινήσεις μπορεί να προκαλέσουν αφύπνιση κατά τη διάρκεια της νύχτας με αποτέλεσμα υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Συχνά, το κυριότερο παράπονο των ασθενών είναι κακός ύπνος ή ανεξήγητη αϋπνία και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.Οι κινήσεις των ποδιών που σχετίζονται με PLMD είναι στερεότυπες και περιλαμβάνουν ένα ή και τα δύο άκρα. Συνήθως, ο σύντροφος στο κρεβάτι παρέχει το ιστορικό των κινήσεων των άκρων.Η Διαταραχή περιοδικής κίνησης ποδιών μπορεί να εμφανιστεί με άλλες διαταραχές του ύπνου και σχετίζεται με, αλλά δεν είναι συνώνυμη, με το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (RLS). Η πλειονότητα των ασθενών με RLS έχουν PLMD, αλλά το αντίθετο δεν ισχύει. Η θεραπεία περιλαμβάνει είτε ντοπαμινεργικά φάρμακα σε μια προσπάθεια τροποποίησης της δραστηριότητας του υποφλοιώδους κινητικού συστήματος ή, συνηθέστερα, ηρεμιστικών φαρμάκων που επιτρέπουν τον αδιάλειπτο ύπνο. Πολλοί νέοι παράγοντες αποδεικνύονται επίσης αποτελεσματικοί για τη θεραπεία